Liniały optyczne to precyzyjne urządzenia pomiarowe, które wykorzystują zjawiska optyczne do uzyskiwania dokładnych pomiarów. Stosowane są w różnorodnych dziedzinach, takich jak nauka, przemysł, medycyna czy elektronika.
Liniały optyczne składają się z szeregu elementów, które umożliwiają przeprowadzenie dokładnego pomiaru. Głównym elementem jest szkło podzielone na równe odstępy za pomocą specjalnych naniesionych na powierzchnię podziałek. Dzięki temu możliwe jest porównanie długości podziałek z długością fali świetlnej, co pozwala na precyzyjny pomiar. Zasada działania liniałów optycznych opiera się na interferencji światła. Dwa źródła światła (najczęściej lasery) są skierowane na szkło z podziałkami, a następnie światło jest odbijane od tych podziałek i wraca do źródeł. W wyniku interferencji powstają prążki, których położenie zależy od długości fali i odległości między podziałkami na szkle. Analizując położenie prążków, można uzyskać informacje o długości podziałek, a tym samym o wymiarach mierzonego obiektu.
Jedną z najważniejszych cech liniałów optycznych jest ich wysoka precyzja. Dzięki wykorzystaniu zjawisk optycznych oraz szczegółowej analizie prążków interferencyjnych możliwe jest uzyskanie pomiarów z dokładnością nawet do kilku nanometrów. Jest to szczególnie istotne w przypadku prac naukowych czy przemysłowych, gdzie wymagana jest precyzja na poziomie mikro i nano.
Liniały optyczne cechują się również dobrą odpornością na różnego rodzaju zakłócenia mechaniczne, takie jak drgania czy niewielkie przemieszczenia. Dzieje się tak, ponieważ światło jest niezmiernie czułe na wahania długości fali i zmiany prążków interferencyjnych, co pozwala szybko wykryć wszelkie nieprawidłowości. Dzięki swojej budowie oraz wykorzystaniu nowoczesnych źródeł światła, takich jak lasery, liniały optyczne mogą być łatwo integrowane z innymi urządzeniami pomiarowymi, takimi jak mikroskopy czy teleskopy. Ponadto, możliwe jest również łączenie liniałów optycznych z systemami komputerowymi, co umożliwia automatyzację procesów pomiarowych i analizę wyników.